Pamja e faqes së artikullit të “Russia Post”. Përdoret me leje.

Më 24 gusht 2023, kreu i kompanisë private ushtarake (PMC) Wagner Yevgeny Prigozhin raportohet i vdekur, pas një aksiden të dyshimtë avioni, saktësisht dy muaj pas tentativës së kryengritjes së tij, të ashtuquajturit “Marshimi në Moskë”. Vladimir Zvonovsky shkruan për Russia Post se çfarë menduan rusët për Prigozhin pas “rebelimit” të tij. Global Voices riboton një ekstrakt të redaktuar të artikullit me leje nga Russia Post. 

Në një sondazh të kryer në Rusi tre javë pas rebelimit të Yevgeny Prigozhin dhe grupit të tij Wagner, vetëm një e treta e të anketuarve (33 për qind) thanë se dinin për “krizën ushtarake që ndodhi në Rusi më 24 qershor”. 40 për qind raportuan se kishin “dëgjuar diçka” për këto ngjarje, ndërsa më shumë se një e katërta (27 për qind) nuk kishin dëgjuar asgjë për to. Siç shihet, ngjarjet, të cilat, sipas disa pjesëmarrësve, mund të kishin shënuar fillimin e një lufte civile, për të cilën presidenti rus ka folur publikisht, nuk janë aq të njohura brenda vendit.

Më shumë burra se gra dinin për rebelimin (36 për qind kundrejt 30 për qind te gratë), ndërsa të rinjtë dinin pak për të – 18 për qind, ose rreth gjysma e mesatares. Ndërkohë, grupmoshat më të mëdha (43 për qind) e dinin mirë. Kjo pasqyron numrin e rusëve që janë të interesuar për situatën në front. Me fjalë të tjera, rusët i vendosin ngjarjet me grupin Wagner në kontekstin e përgjithshëm të konfliktit me Ukrainën.

Televizioni shtetëror – nuk ka asnjë tjetër në Rusi tani – sipas sondazheve, shërben si burimi kryesor i lajmeve për ngjarje të rëndësishme në vend për shumicën e rusëve. Megjithatë, vetëm 33 për qind e audiencës dinin për rebelimin dy javë pas incidentit. Ndër ata që marrin informacion nga kanalet YouTube, Rutube dhe Telegram, ndërgjegjësimi ishte dukshëm më i lartë në 39-46 për qind.

Burimet e informacionit dhe qëndrimet ndaj Prigozhin

Rebelimi nuk është diçka për të cilën udhëheqja ruse do të donte t'u tregonte qytetarëve të saj në televizion. Megjithatë, nëse autoritetet ruse kufizuan informacionin në lidhje me rebelimin, nga frika se efekti i tij do të ishte i pafavorshëm, vetë rusët e zgjidhën lehtësisht problemin e aksesit të informacionit që u intereson atyre.

Ata që kërkojnë qëllimisht informacione për atë që po ndodh, nuk i drejtohen televizionit, por burimeve të pacensuruara, duke përdorur VPN për të anashkaluar censurën e internetit. Pjesa e përdoruesve të VPN që dinin për ngjarjet e 24 qershorit ishte 40 për qind.

Rreth një e katërta e rusëve (22 për qind) kishin një pikëpamje pozitive për pronarin e PMC Wagner, Yevgeny Prigozhin, ndërsa pothuajse çdo i dyti rus jo (47 për qind). (Pyetja iu drejtua të gjithë të anketuarve, jo vetëm atyre që dinë për rebelimin.) Një e treta tjetër (35 për qind) nuk kishte një pozicion të vështirë në lidhje me “kuzhinierin e Putinit”, [siç quhej Prigozhin]. Kështu, për çdo mbështetës të Prigozhin në Rusi, ka më shumë se dy njerëz që e kundërshtojnë atë.

Siç pritej, mbështetja për Prigozhin është më e lartë tek meshkujt (27 për qind) sesa tek gratë (18 për qind); gratë kanë më shumë gjasa se burrat ta shohin Prigozhin negativisht (përkatësisht 47 për qind dhe 38 për qind).

Të dhënat e paraqitura u mblodhën gjatë një sondazhi mbarëkombëtar të kryer nga Chronicles në 4-9 korrik 2023, duke përfaqësuar të gjitha grupet kryesore sociale, politike dhe territoriale të popullsisë së Rusisë, mbi 17 vjeç.