Global Voices i bashkohet 29 organizatave të të drejtave të njeriut, duke shprehur shqetësime të thella në lidhje me shënjestrimin sistematik të gazetarëve palestinezë nga forcat izraelite në Gaza. Ne i bëjmë jehonë thirrjeve për ndërhyrje ndërkombëtare dhe i bëjmë thirrje Raportuesve Specialë të Kombeve të Bashkuara, Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara dhe Ministrisë Palestineze të Punëve të Jashtme, që të dënojnë veprimet e Izraelit dhe të këmbëngulin në respektimin e të drejtave ndërkombëtare të njeriut dhe ligjin humanitar. Kjo deklaratë fillimisht u publikua nga Qendra Palestineze për Zhvillim dhe Liritë e Medias (MADA) dhe partneri ynë mediatik, IFEX, më 14 nëntor 2023.

Ju lutemi konsultohuni me Komitetin për Mbrojtjen e Gazetarëve për monitorimin e përditshëm të viktimave në radhët e gazetarëve dhe faqen e internetit të Qendrës Palestine për Zhvillim dhe Liritë e Medias për informacion më të përditësuar.

Në vëmendje të:

• Raportueses Speciale të Kombeve të Bashkuara për promovimin dhe mbrojtjen e të drejtës për lirinë e mendimit dhe shprehjes, znj. Irene Khan
• Raportueses Speciale të Kombeve të Bashkuara për situatën e të drejtave të njeriut në territorin palestinez të pushtuar që nga viti 1967, znj. Francesca Albanese
• Raportuesit Special të Kombeve të Bashkuara për ekzekutimet e paligjshme ose arbitrare, z. Morris Tidball-Binz
• Raportueses Special të Kombeve të Bashkuara për situatën e Mbrojtësve të të Drejtave të Njeriut, znj. Mary Lawlor
• Raportuesit Special për lirinë e tubimit paqësor dhe organizimit, z. Clément Nyaletsossi Voule
• Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara
• Ministrisë së Jashtme Palestineze, z. Riyad al-Maliki

E nderuara znj. Khan, znj. Albanese, z. Tidball-Binz, znj. Lawlor, z. Nyaletsossi Voule dhe z. al-Maliki

Qendra Palestineze për Zhvillimin dhe Liritë e Medias (MADA) është shumë e shqetësuar me shënjestrimin e vazhdueshëm dhe sistematik të gazetarëve palestinezë nga forcat pushtuese izraelite (IOF), veçanërisht në Rripin e Gazës.

Që nga 7 tetori 2023, Izraeli ka plagosur dhjetëra gazetarë palestinezë me fragmente raketash, si rezultat i bombardimeve të ndërtesave dhe lagjeve të banuara në Rripin e Gazës. Që nga 14 nëntori, 43 gazetarë palestinezë janë vrarë dhe numri rritet çdo ditë.

Dy gazetarë u vranë ditën e parë teksa mbulonin ngjarjet në lindje të “Bureij” në mes të Rripit të Gazës, përgjatë kufirit. Tre gazetarë janë shënjestruar pas dy ditësh nga një raketë, teksa po iknin nga godina “Haji”. Ndërtesa ka zyra të mediave të huaja, përfshirë zyrën e APA dhe Rrjetit Al-Jazeera.

Bombardimet e Izraelit kanë shkatërruar pjesërisht ose plotësisht disa institucione mediatike, përfshirë selinë e gazetës “Al-Ayyam” në Kullën e Palestinës, Fondacionin Fadel Shanaa, Agjencinë Shehab dhe Radio Gaza FM. Ai ka shënjestruar gjithashtu shtëpitë e disa gazetarëve dhe familjeve të tyre; për shembull, shkatërroi shtëpinë e drejtorit të Zaman Radio dhe transmetuesit të kanalit Al-Quds Today.

Ka edhe raportime për gazetarë të zhdukur; Nidal Al-Wahidi dhe Haitham Abdel Wahid janë zhdukur që nga dita e parë e luftës gjatë mbulimit të ngjarjeve pranë pikës së kontrollit Beit Hanoun – ende nuk ka asnjë gjurmë të tyre sot. Ndërprerjet e internetit dhe energjisë elektrike i shtojnë një barrë tjetër vështirësive me të cilat përballet Qendra MADA në mbledhjen e informacionit për gazetarët në Gaza dhe kanë penguar rëndë kapacitetin e studiuesve në terren të Qendrës MADA për të raportuar me efikasitet mbi ngjarjet.

Në Bregun Perëndimor, Izraeli ka nisur një fushatë të re që shënjestron gazetarët dhe mediat palestineze, me më shumë se 26 gazetarë të arrestuar në ditët e fundit. Kjo ndodh në sfondin e vrasjes në vitin 2022 të dy gazetareve, Shireen Abu Akleh dhe Ghofran Al Warasneh, të cilat u vranë ndërsa mbanin helmeta dhe xhaketa me fjalën “shtyp” gjatë punës së tyre. Mediat gjithashtu janë lënë në hije; kanali satelitor Al-Aqsa u bllokua pasi operatori satelitor francez Eutelsat pezulloi transmetimin.

Kjo nuk është hera e parë që Izraeli ka në shënjestër mediat dhe ofruesit e shërbimeve. Më parë në vitin 2018, gjatë seancës së 38-të të Këshillit për të Drejtat e Njeriut (KDNJ), Qendra MADA e ngriti këtë çështje përmes një ndërhyrjeje gojore nën pikën 3 të rendit të ditës për Promovimin dhe mbrojtjen e të gjitha të drejtave të njeriut, civile, politike, ekonomike, sociale dhe kulturore, përfshirë të drejtën për zhvillim.

MADA siguroi prova se IOF miratoi një politikë zyrtare jo vetëm për të ndaluar ose parandaluar mbulimin nga shtypi, por gjithashtu për të paraqitur një kërcënim të qartë dhe sistematik për jetën e gazetarëve palestinezë që u demonstrua qartë gjatë marshimeve që filluan në Gaza më 30 mars 2018.

Në mars 2019, Qendra MADA u bëri thirrje më tej shteteve të bëjnë përpjekjet e nevojshme për të evidentuar shkeljet izraelite të kryera kundër gazetarëve palestinezë dhe për të marrë masa ligjore që e detyrojnë Izraelin, si fuqi pushtuese, të respektojë ligjin ndërkombëtar për të drejtat e njeriut dhe t'i përmbahet në veçanti atyre që kanë të bëjnë me lirinë e mendimit dhe të shprehjes dhe lirinë e shtypit, gjatë sesionit të 40-të të rregullt të KDNJ nën pikën 7 mbi situatën e të drejtave të njeriut në Palestinë dhe territoret e tjera të pushtuara arabe.

Në luftën e vazhdueshme kundër Gazës, IOF ka arrestuar më shumë se 26 gazetarë nga Bregu Perëndimor. Rastet përfshijnë si vijon:

1. (15/10) Forcat okupatore izraelite arrestuan gazetarin Sabri Jibril (32 vjeç) pasi bastisën shtëpinë e tij në qytetin “Taqu” në jug të Betlehemit, mëngjesin e së dielës. Tareq Xhibril, vëllai i gazetarit, deklaroi se forcat pushtuese të përbëra nga pesë automjete ushtarake me 25 ushtarë bastisën shtëpinë e Sabriut në orën 3:00 të mëngjesit, mbajtën katër anëtarë të familjes në një dhomë, kontrolluan tërësisht shtëpinë për rreth 20 minuta dhe e dëmtuan atë. Pasi kanë kontrolluar letërnjoftimin e gazetarit, e kanë ndaluar dhe e kanë dërguar në një vend të panjohur.
2. (16/10) Personat në shtatë automjete ushtarake nga forcat izraelite bastisën shtëpinë e korrespondentit 34-vjeçar të Al-Aqsa TV, Mustafa Abd Al-Razzaq Al-Khawaja, në Nilin në veriperëndim të Ramallah. Sipas Hammad Al-Khawaja, vëllai i korrespondentit, ata rrethuan shtëpinë dhe rreth 20 ushtarë arritën te porta e jashtme, verifikuan identitetin e tij, i vunë prangat, i konfiskuan telefonin celular, e arrestuan dhe e transferuan në një vend të panjohur.
3. (16/10) Një forcë prej 12 ushtarësh izraelitë bastisën shtëpinë e Moaz Ibrahim Ata Amarna, një fotoreporter 32-vjeçar për agjencinë J-Media, në kampin e refugjatëve Dheisheh, në jug të Betlehemit. Pasi i kërkoi të fliste me një oficer dhe e informoi për punën e tij, gazetari u rrah dhe u dhunua. I kishin thyer syzet, nuk e lanë të mbante syrin e qelqit, i konfiskuan telefonin, e arrestuan dhe më pas e çuan në burgun e Megidos pa gjyq. Gjendja e Amarnas kërkon trajtim të veçantë shëndetësor pasi ai përdor syze dhe kërkon mjekim diabetik dhe qetësues.
4. (19/10) Forcat okupatore izraelite sulmuan zyrën e gazetarit 39-vjeçar, Imad Mahmoud Hammad Abu Awad, në You Smart Center rreth orës 3:00 të mëngjesit. Ata e ndaluan në njërën nga dhomat dhe i konfiskuan telefonin dhe laptopin, ndërsa ushtarët e tjerë kryen kontrollin e qendrës, gjatë të cilit dëmtuan orenditë, arrestuan gazetarin dhe e transferuan në një vend të panjohur.
5. (19/10) Forcat okupuese izraelite bastisën shtëpinë e gazetarit 45-vjeçar Alaa Hassan al-Rimawi në lagjen Al-Irsal në Ramallah rreth orës 03:00 të mëngjesit dhe arrestuan djalin e tij, Mohammedin, për t'i bërë presion gazetarit të kthehe në burgun “Ofer” që ndodhet në perëndim të Ramallah. Ala'a, i cili në atë kohë ishte në spital për ekzaminime mjekësore, u drejtua në “Ofer” në orën 10:00 dhe më pas u transferua në një vend të panjohur.
6. (20/10) Forcat okupuese izraelite arrestuan 32-vjeçarin Thaer Ziyad al-Fakhouri, drejtor i Space Media Foundation dhe shef i departamentit të mediave në komunën e Hebronit, në shtëpinë e tij në Hebron në orën 1:00 të mëngjesit. Sipas babait të tij, forcat izraelite rrethuan dhe bastisën shtëpinë dykatëshe në lagjen Basa, që ndodhet në jug të Hebronit dhe arrestuan gruan dhe fëmijët e gazetarit së bashku me anëtarët e tjerë të familjes në katin e parë. Ushtarët e ndaluan Thaerin dhe vëllanë e tij Qusai në një dhomë ku ju nënshtruan hetimit, ndërsa ushtarët e tjerë kontrolluan shtëpinë dhe prishën orenditë. Pasi i konfiskuan telefonin dhe çelësat e makinës, gazetari u arrestua në orën 01:15, me sy të lidhur, me pranga dhe u transferua në një destinacion të panjohur.
7. (20/10) Forcat okupuese izraelite arrestuan gazetarin e pavarur 30-vjeçar, Musab Khamees Qfeisha dhe vëllanë e tij Qassam në shtëpinë në lagjen perëndimore të Hebronit përpara se t'i transferonin në një vend të panjohur. Qassam Qfeisha, vëllai i gazetarit, tha se rreth orës 1:30 të mëngjesit të së premtes, forcat okupuese izraelite bastisën ndërtesën e tyre katërkatëshe të banimit dhe u kërkuan të dy vëllezërve të largoheshin nga ndërtesa. Pas daljes, ata u vunë në pranga dhe u transportuan në mjete ushtarake, më pas u dërguan në një vend të panjohur. Nuk ka pasur raportime për ndonjë konfiskim apo kontroll shtëpie.
8. (15/10) Forcat izraelite arrestuan fotoreporterin 22-vjeçar të Agjencisë së Lajmeve Maan, Abdel Nasser Mohammad Al-Lahham, në shtëpinë e tij në kampin e refugjatëve Al-Duheisha pranë Betlehemit të dielën në orën 6:00 të mëngjesit. Ushtarët hynë në shtëpi dhe teksa Al-Lahham u përpoq të komunikonte me ta në lidhje me ndalimin e djalit dhe gruas në katin e parë, tre ushtarë sulmuan gazetarin, duke e rrahur dhe duke e shtrirë për tokë para se të kontrollonin shtëpinë, duke konfiskuar telefonin e gazetarit dhe duke kërcënuar se do të hapnin zjarr kur ai tentoi ta merrte. Pas kësaj, ata e kanë nxjerrë fotografin jashtë shtëpisë, i kanë vënë prangat dhe e kanë transportuar në mjete ushtarake. Më vonë, një qytetar ka gjetur telefonin e tij të hedhur pranë një grumbulli plehrash pranë shtëpisë.

Ne, në Qendrën MADA jemi të shqetësuar për shënjestrimin sistematik të gazetarëve nga autoritetet izraelite dhe politikën e frikësimit dhe kërcënimeve qoftë nga zyrtarët e shtetit izraelit, kolonët, apo IOF. Më tej shprehim shqetësimin tonë për shënjestrimin e qëllimshëm të gazetarëve jo vetëm fizikisht por edhe psikologjikisht, gjë që, nga ana tjetër, rrit praktikën e autocensurës te gazetarët dhe mund t'i detyrojë ata të lënë karrierën e tyre.

Deri më sot, dhjetëra gazetarë kanë lënë tashmë karrierën e tyre për shkak të kërcënimeve të vazhdueshme dhe rreziqeve të drejtpërdrejta me të cilat përballen gjatë punës së tyre nën pushtim. Nëpërmjet dëshmive të gazetarëve, është bërë e qartë se qëllimi është heshtja dhe thyerja e mediave palestineze përmes një politike që shënjestron gazetarët me plumba metalikë dhe gome, bomba zanore, bomba gazi dhe lloje të tjera të shkeljeve dhe arrestimeve.

Për më tepër, ne jemi të sigurt se shënjestrimi i mediave palestineze është tani një politikë sistematike e praktikuar nga Izraeli që përfshin, por nuk kufizohet në sa vijon:

• Marrëveshje ose mirëkuptime jozyrtare me kompanitë e mediave sociale për heqjen e postimeve dhe bllokimin e faqeve të lajmeve, përmbajtjeve dhe llogarive që kanë të bëjnë me Palestinën, që është një masë diskriminuese dhe një shkelje e qartë e të drejtës për lirinë e shprehjes dhe opinionit. Për më tepër, këmbëngulja e Izraelit për të minuar ligjin ndërkombëtar duke hartuar një ligj të kohëve të fundit për të parandaluar civilët, duke përfshirë gazetarët, nga mbulimi i ngjarjeve që përfshijnë ushtarët që kryejnë detyrat e tyre, ngre shqetësime në lidhje me eleminimin e dëshmitarëve të shkeljeve izraelite kundër palestinezëve.
• Sulmet e drejtpërdrejta kundër gazetarëve dhe organeve të mediave brenda territorit të pushtuar palestinez (Bregu Perëndimor dhe Jeruzalemi Lindor/Rripi i Gazës) që përfshijnë mbylljen e mediave, televizioneve dhe stacioneve radiofonike, duke detyruar kështu qindra gazetarë të braktisin punën e tyre.
• Ndalimi i funksionimit të kompanive që ofrojnë shërbime mediatike dhe mbyllja e tyre me urdhra ushtarakë, siç ishte rasti me zyrën e kanalit Al Jazeera dhe “J-Media Company”, veprime që përbëjnë një kërcënim alarmues për ekzistencën e mediave palestineze.
• Konfiskimi i pajisjeve, përfshirë kamerat, telefonat celularë dhe laptopët, dhe shkatërrimi i pajisjeve të shtrenjta të transmetimit dhe pajisjeve të tjera pa asnjë dëmshpërblim.
• Parandalimi masiv i mbulimit, veçanërisht kur disa ngjarje dhe shkelje po ndodhnin. IOF që ndalonte dhe parandalonte gazetarët palestinezë të mbulonin ose të hynin në zona të caktuara brenda Bregut Perëndimor.
• Ndalimi i gazetarëve të udhëtojnë dhe pengimi i të drejtave të tyre për lëvizje nëpër Bregun Perëndimor si masë diskriminuese ndaj gazetarëve.
• Përdorimi i tepruar i forcës kundër gazetarëve palestinezë në Rripin e Gazës, i cili deri më sot ka shkaktuar vdekjen e 43 gazetarëve, ka rezultuar në zhdukjen e dy gazetarëve dhe plagosjen e dhjetëra gazetarëve me municion të drejtpërdrejtë dhe shënjestrim të drejtpërdrejtë përmes sulmeve ajrore që janë provuar të kenë kimikate, si fosfori i bardhë, i cili është në kundërshtim me kërkesat e së drejtës ndërkombëtare humanitare. Gazetarët kanë qenë qartë të identifikueshëm me jelekët e tyre të shtypit, të vendosur vetëm disa qindra metra larg vendeve të kërcënuara nga bombardimet dhe nuk kanë imponuar ndonjë kërcënim të menjëhershëm ndaj snajperëve izraelitë.

Këto masa synojnë të heshtin zërat palestinezë përmes mbylljes së organeve të mediave dhe kompanive ofruese të shërbimeve, si dhe duke sulmuar fizikisht dhe kërcënuar gazetarët palestinezë. Për t'i shpëtuar përgjegjësisë ndërkombëtare, okupuesit janë përpjekur të sajojnë akuza për përkatësi politike përmes rrjedhës së punës sonë në media, por gazetarët palestinezë kanë mbetur të palëkundur në refuzimin e politikave brutale të Izraelit dhe persekutimit të mediave palestineze. Përballë politikave të pushtimit, Qendra MADA po ndërmerr hapa më të gjerë  solidariteti dhe për të garantuar sigurinë e gazetarëve dhe mbrojtjen e mediave palestineze.

Qendra MADA i bën thirrje Këshillit të Sigurimit, nëpërmjet përfaqësuesve arabë, të mbajë një seancë të posaçme për të diskutuar lirinë e mediave palestineze nën okupim. Ne gjithashtu i bëjmë thirrje Ministrisë së Jashtme Palestineze të formulojë një strategji të qartë për t'u marrë me këto shkelje. Dhe popullit tonë palestinez, ne i themi: mbulimi do të vazhdojë, padrejtësia do të zhduket.

Qendra MADA u bën thirrje mandateve përkatëse të procedurës speciale të Kombeve të Bashkuara që të lëshojnë një deklaratë urgjente për shtyp ku:

• Të dënojë sjelljen e paramenduar të Forcave pushtuese izraelite që nga 7 tetori 2023 në Rripin e Gazës që ka çuar deri më sot në vrasjen e 43 gazetarëve palestinezë dhe plagosjen e një numri gazetarësh, si shkelje e detyrimeve ligjore të Izraelit sipas ligjit ndërkombëtar;
• T'i bëhet thirrje Izraelit të respektojë detyrimet e tij ligjore sipas ligjit ndërkombëtar të të drejtave të njeriut dhe ligjit ndërkombëtar humanitar në Rripin e Gazës dhe territoret e pushtuara palestineze në përgjithësi, veçanërisht në lidhje me të drejtën për jetë, ndalimin e dënimit kolektiv, të drejtën për liri të mendimit dhe shprehjes, dhe e drejta për tubim paqësor;
• T'i bëhet thirrje Izraelit të ndalojë presionin ndaj gjigantëve të mediave sociale si Facebook, YouTube etj., për të hequr përmbajtjen palestineze dhe për të garantuar respektimin e të drejtave dixhitale palestineze dhe të drejtat për lirinë e mendimit dhe shprehjes në terren dhe në mediat sociale;
• T'i bëhet thirrje Izraelit që menjëherë t'i japë fund masave diskriminuese dhe ndëshkuese kundër gazetarëve palestinezë, përfshirë Jeruzalemin Lindor si ligjërisht ashtu edhe në praktikë, duke përfshirë përfundimin e ndalimit administrativ dhe arbitrar, dëbimin dhe trajtimin e keq, si dhe kryerjen e një hetimi të pavarur për të gjitha rastet e tilla;
• T'i bëhet thirrje Izraelit të angazhohet, si një fuqi pushtuese, të lejojë aksesin tek Raportuesit Specialë dhe të bashkëpunojë me ekipet e tyre; dhe
• T'i bëhet thirrje Izraelit të sigurojë mjete juridike si një fuqi pushtuese për ato viktima të shkeljeve izraelite të lirisë së mendimit dhe shprehjes dhe aksesit në informacion, të sigurojë dëmshpërblime për humbjen e organeve të mediave, kompanive ofruese të shërbimeve dhe gazetarëve, dhe t'i japë fund kulturës së mosndëshkimit që gëzon Izraeli.

Nënshkruar nga:

• Qendra e Gazetarëve të Afganistanit (AFJC)
• Qendra e Lirisë së Informacionit të Afrikës (AFIC)
• Aliansi Jurnalis Independen/Aleanca e Gazetarëve të Pavarur (AJI)
• Alternative Press Syndicate
• AMARC International
• Neni 19
• Shoqata e Punonjësve të Medias në Karaibe (ACM)
• Qendra e Bahreinit për të Drejtat e Njeriut
• Rrjeti Ndërkombëtar i të Drejtave të Karikaturistëve (CRNI)
• Qendra për Gazetari të Pavarur-Hungari (CIJ-Hungari)
• Qendra për Lirinë dhe Përgjegjësinë e Medias
• Rrjeti Ndërkombëtar i të Drejtave të Fëmijëve (CRIN)
• Koalicioni për Përgjegjësi dhe Integritet – AMAN
• Fondacioni i të Drejtave Dixhitale (DRF)
• Shtypi i lirë i pakufizuar (FPU)
• Unioni i Shtypit i Gambias (GPU)
• Global Voices
• Qendra Ndërkombëtare Globe (GIC)
• IFoX (Iniciativa për Lirinë e Shprehjes-Turqi)
• Qendra Ndërkombëtare e Shtypit (IPC) Lagos-Nigeri
• Fondacioni Maharat – Liban
• Mediacentar Sarajevë
• Fondacioni i Medias për Afrikën Perëndimore (MFWA)
• Instituti i Mediave të Afrikës Jugore (MISA)
• Media Watch Bangladesh
• MUSAWA – Qendra Palestineze për Pavarësinë e Gjyqësorit dhe Profesionit Juridik
• Qendra Palestineze për Zhvillim dhe Liritë e Medias (MADA)
• Qendra Siriane për Media dhe Liritë e Shprehjes
• Vigjilencë për Demokraci dhe Shtet Qytetar