Shtëllunga tymi në Libanin jugor pas sulmit izraelit. Pamje nga video nga AFP. Përdorim i drejtë.

Ky artikull është shkruar nga Hassan Sindyan dhe fillimisht u botua në Raseef22 më 5 janar 2024. Një version i redaktuar ribotohet në Global Voices si pjesë e një marrëveshjeje për ndarjen e përmbajtjes.

“Ne hymë në betejë në ditën e dytë të luftës në Gaza dhe Operacioni Stuhia Al-Aksa ishte 100 për qind palestinez, si në aspektin e vendimmarjes ashtu edhe të ekzekutimit.”

Me këtë deklaratë të bërë më 3 nëntor 2023, lideri i Hezbollahut libanez, Hassan Nasrallah njoftoi pjesëmarrjen e Libanit në Operacionin Stuhia Al-Aksa kundër Izraelit, pothuajse një muaj pasi Hezbollahu shënjestroi objektivat ushtarake izraelite në Libanin jugor më 8 tetor. Beteja u zhvillua në një formë specifike gjeografike, me rregulla të përcaktuara angazhimi dhe quhet Operacioni Isnad (mbështetje) për Hamasin.

Nasrallah mohoi përfshirjen e Hezbollahut në sulmin e Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor. Megjithatë, në javën pas 7 tetorit, përleshjet u përshkallëzuan midis Hezbollahut dhe Izraelit, duke arritur në një pikë ku Izraeli filloi të shënjestronte civilët në jug të Libanit.

Më 13 tetor, gazetari i Reuters Issam Abdallah u vra nga një raketë izraelite në Liban dhe disa kolegë të tij u plagosën.

Në fjalimin e shumëpritur, Nasrallah theksoi se zgjerimi i luftës varej nga veprimet e Izraelit ndaj Libanit. Që nga 8 tetori, 140 anëtarë të Hezbollahut janë vrarë, së bashku me civilë dhe gazetarë të shumtë dhe 74,000 civilë janë zhvendosur nga Libani jugor, një numër i konsiderueshëm.

Ngjarje në zhvillim

Ndërsa përleshjet u intensifikuan në jug, përgjatë kufirit Liban-Izrael, nisën manovra të ndryshme të brendshme politike për të parandaluar futjen e Libanit në një luftë gjithëpërfshirëse. Megjithatë, nuk ka garanci për të ndaluar luftën.

Intensiteti i përleshjeve u rrit kur Hezbollahu prezantoi armë të reja në fillim të nëntorit, përfshirë dronët dhe duke shënjestruar vendbanimet në Izrael. Kjo ndodhi si pjesë e një serie operacionesh më 15 tetor, përfshirë raketa në Galilenë perëndimore, krahas përleshjeve të përshkallëzuara midis Izraelit dhe Hezbollahut.

Më pas, më 4 dhjetor 2023, Vanguards of Al-Aqsa Flood, një njësi e armatosur e rezistencës së Hamasit, u krijua për të rekrutuar luftëtarë, si një arenë alternative ose shtesë për liderët dhe anëtarët e Hamasit jashtë Gazës. Kjo iniciativë pritet të marrë mbështetje politike dhe në terren nga udhëheqja e Hezbollahut, me synimin për të testuar rolin e saj si një lojtar kyç në skenën libaneze në fazën e ardhshme.

Krijimi i kësaj dege të re të Hamasit solli reagime të konsiderueshme brenda Libanit, ku shumica e shohin atë si shkelje të sovranitetit libanez.

Kishte paralajmërime për mundësinë e përsëritjes së skenarëve të kaluar, të tillë si ato që përfshinin Organizatën për Çlirimin e Palestinës dhe risolli frikën se Izraeli do të përsëriste pushtimin e Libanit në vitin 1982. Këto shqetësime përkonin me deklaratat e kreut të aparatit të sigurisë së brendshme izraelite, Ronen Bar, në Transmetuesin Publik Izraelit, ku ai kërcënoi se do të ndiqte liderët e Hamasit si në Liban ashtu edhe në Turqi, edhe nëse kjo do të kërkonte vite.

Zgjidhja politike si alternativë?

Paralelisht me përshkallëzimin, nisën përpjekjet për të çtensionuar frontin jugor. Në fund të dhjetorit, diplomatët perëndimorë intensifikuan përpjekjet e tyre për të zbatuar Rezolutën 1701 të OKB-së, me synimin për të shuar armiqësitë përgjatë Libanit dhe kufirit të përbashkët me Izraelin. Kjo përfshinte përgatitjen e kushteve për ekzekutimin e rezolutës 1701 të OKB-së dhe zgjidhjen e mosmarrëveshjes mbi shtatë nga 13 pikat e rezolutës, në këmbim të njohjes së Fermave Shebaa dhe sigurimit të tërheqjes së Hezbollahut “prapa lumit Litani”.

Ky propozim pritet të diskutohet me ndërmjetësuesin e parë, Amos Hochstein, këshilltar për energjinë i presidentit amerikan. Hochstein u kthye në Bejrut javën e kaluar për të ndërmjetësuar midis Libanit dhe Izraelit dhe për të përcaktuar kufijtë tokësorë midis dy vendeve, si u zbulua nga ambasadorja e SHBA në Liban, Dorothy Shea, gjatë turneut të saj lamtumirës në Liban, dhjetorin e kaluar.

Ndërkohë, Izraeli kërkon që Hezbollahu të tërheqë forcat, të paktën trupat elitë nga kufiri për të lehtësuar kthimin e 80,000 kolonëve, të cilët kanë ikur nga veriu nga frika e Hezbollahut dhe nuk janë të gatshëm të kthehen nëse kjo çështje nuk zgjidhet politikisht.

Sipas ministrit izraelit Yoav Gallant, gjatë një interviste në Radion e Ushtrisë më 7 dhjetor, Izraeli konsideroi një manovër ushtarake për të larguar Hezbollahun nga kufijtë.

Vrasjet politike

Më 26 dhjetor, Izraeli vrau Reza Mousavi, këshilltar i lartë në Gardën Revolucionare të Iranit, përgjegjës për koordinimin e forcave në Siri, në një sulm ajror në periferi të Damaskut. Për vite me radhë, Izraeli ka kryer sulme kundër atyre që i përshkruan si objektiva të lidhura me Iranin në Siri.

Në një konferencë për shtyp më 28 dhjetor, anëtari i kabinetit izraelit Benny Gantz kërcënoi se do të kryhej një operacion i gjerë ushtarak në jug të Libanit, kundër Hezbollahut.

Tjetri në listën e objektivave të Izraelit ishte Salah al-Arouri, udhëheqës i Hamasit me banim në periferitë jugore të Bejrutit. Al-Arouri ishte nënkryetar i byrosë politike të Hamasit dhe udhëheqës i lëvizjes në Bregun Perëndimor.

Ai u vra më 2 janar 2024 nga një sulm me dron në zyrë. Sulmi rezultoi në vdekjen e dy liderëve dhe katër anëtarëve të Hamasit dhe disa të plagosur.

Al-Arouri përshkruhet si “arkitekti” i sulmeve të Hamasit në Bregun Perëndimor të pushtuar, kundër ushtarëve dhe kolonëve izraelitë. Ai akuzohet nga Izraeli për lëshimin e raketave nga Gaza dhe Libani. Vrasja e tij solli pezullimin e negociatave për një marrëveshje të shkëmbimit të të burgosurve dhe forcat izraelite në kufirin libanez që atëherë kanë qenë në gatishmëri të lartë.

S'ka dyshime në Izrael… Po në Liban?

Libani ka qenë i tensionuar dhe frikësuar pas vrasjes së Al-Arouri, në Bejrut. Ky incident mund të shërbejë si një paralajmërim mes shqetësimeve të shtuara për përshkallëzimin e konfliktit pasi Izraeli shkeli rregullat. Situata ngre shqetësime në lidhje me reagimin e Hezbollahut dhe nëse Libani do të futet në një luftë gjithëpërfshirëse rajonale, gjë që analistët besojnë se është qëllimi i Netanyahut.

Publiku libanez i kërkoi këto përgjigje në fjalimin e Hassan Nasrallah më 3 janar. Duke shënuar përvjetorin e katërt të vrasjes së ish-komandantit të Gardës Revolucionare Qassem Soleimani, Nasrallah deklaroi se vrasja e Al-Arouri nuk do të mbetej pa përgjigje ose pa dënim.

Në lidhje me tërheqjen e Libanit në një luftë gjithëpërfshirëse, Nasrallah deklaroi se Izraeli do ta përcaktonte këtë nëpërmjet reagimit të tij: “Në rast se armiku do të bëjë luftë kundër Libanit, lufta jonë nuk do të ketë kufij, rregulla apo kufizime”.

Nga ana tjetër, analisti politik libanez Qassem Qassir i tha Raseef22 se vrasja e Al-Arouri ishte një përgjigje ndaj dështimit ushtarak izraelit dhe një përpjekje për të zhvendosur betejën jashtë Gazës.

Qassir konsideron se “Nasrallah i përthith qëllimisht rezultatet e operacionit duke u fokusuar në ato të betejës së Stuhisë Al-Aksa dhe disfatës së Izraelit në terren”. Ai shton:

Vendndodhja dhe natyra e përgjigjes nuk mund të përcaktohet, sepse është e lidhur me kushtet në arenë. Megjithatë, është e qartë se Hezbollahu nuk do të rrëshqasë në një konfrontim apo luftë të madhe, nëse agresioni izraelit nuk shtohet.